افتادگی پلک یا پتوز زمانی اتفاق می افتد که ماهیچه های مسئول بالا بردن پلک ضعیف یا ناکارآمد می‌شوند که منجر به کاهش توانایی باز کردن کامل چشم می‌شود. این وضعیت می تواند یک یا هر دو چشم را درگیر کند و ممکن است شدت آن متفاوت باشد. افتادگی پلک ممکن است جزئی یا قابل توجه باشد و بخشی یا کل مردمک را بپوشاند. پتوز می تواند ثانویه و نشانه اختلالات عصبی یا مغزی باشد یا ممکن است نشانه ای از بیماری چشمی، اختلالات عصبی-عضلانی، ضعف عضله بالابرنده یا تاندون آن، بیماری اربیتال، آسیب یا پیری باشد. افتادگی پلک می تواند باعث طیفی از علائم، از جمله افتادگی پلک، ظاهر خسته یا نامتقارن چشم ها، کاهش دید محیطی و در موارد شدید، تداخل با دید طبیعی شود. درمان پتوز به علت و شدت آن بستگی دارد. در برخی موارد، ممکن است جراحی برای بلند کردن و تغییر موقعیت پلک لازم باشد تا دید بهتری داشته باشد و ظاهری زیباتر داشته باشد. تصمیمات درمانی معمولاً با مشورت چشم پزشک یا جراح اکولوپلاستیک پس از بررسی وضعیت خاص فرد گرفته می شود.
افتادگی پلک چیست و چه علائمی دارد؟
پتوز که معمولاً به عنوان افتادگی پلک شناخته می شود، وضعیتی است که در آن پلک فوقانی دچار افتادگی شده و تا حدی چشم را می پوشاند. پتوز زمانی اتفاق می‌افتد که ماهیچه‌های مسئول بلند کردن پلک ضعیف شده یا دچار اختلال می شوند. افتادگی پلک را می توان به دو نوع اصلی مادرزادی و اکتسابی طبقه بندی کرد. پتوز مادرزادی در بدو تولد وجود دارد و اغلب به دلیل توسعه نیافتگی یا ناهنجاری ماهیچه هایی که پلک ها را بالا می برند، ایجاد می شود. پتوز اکتسابی بعداً در زندگی ایجاد می شود و می تواند ناشی از عواملی مانند افزایش سن، ضربه، آسیب عضلانی یا عصبی، یا بیماری های زمینه ای مانند دیابت یا میاستنی گراویس باشد.
دلیل افتادگی پلک چیست؟
افتادگی پلک توسط عوامل مختلفی ایجاد شود، از جمله:
- افزایش سن: با افزایش سن، ماهیچه ها و بافت هایی که از پلک ها حمایت می کنند ضعیف می شوند و منجر به افتادگی می شوند.
- ضعف عضلانی: شرایطی که بر عضلات مسئول حرکت پلک تأثیر می گذارد، مانند میاستنی گراویس یا دیستروفی عضلانی، می تواند منجر به پتوز شود.
- آسیب عصبی: آسیب به اعصابی که حرکت پلک را کنترل می کنند، چه به دلیل آسیب یا شرایط عصبی مانند فلج بل، می تواند منجر به پتوز شود.
- شرایط پزشکی: برخی از شرایط پزشکی، مانند دیابت یا اختلالات تیروئید، می توانند در ایجاد پتوز نقش داشته باشند.
عوارض و خطرات افتادگی پلک؟
پیامدهای افتادگی پلک در زندگی روزمره شما می تواند بسیار عمیق باشد. کارهای ساده ای که ممکن است آنها را بدیهی فرض کرده باشید می توانند چالش برانگیز شوند. هنگامی که پتوز دارید، ممکن است ناخودآگاه سر خود را به عقب خم کنید یا ابروهای خود را بالا ببرید تا پلک های افتاده را بلند کنید و دید خود را پاک کنید. این اقدامات جبرانی می تواند منجر به سردرد، گردن درد و خستگی به دلیل فشار مداوم بر عضلات شما شود. با گذشت زمان، تلاش برای حفظ دید واضح نیز می تواند باعث خستگی و ناراحتی چشم شود.
علاوه بر این، افتادگی پلک می‌تواند بر تقارن چشم‌های شما تأثیر بگذارد که می‌تواند منجر به وضعیتی به نام آستیگماتیسم شود. این عیب انکساری باعث تاری دید می شود زیرا شکل نامنظم پلک های شما نحوه ورود نور به چشم را تغییر می دهد. در کودکان، پتوز درمان نشده می تواند منجر به تنبلی چشم یا تنبلی چشم شود که در صورت عدم رسیدگی به موقع می تواند باعث از دست دادن دائمی بینایی شود.
آیا افتادگی پلک می‌تواند بر بینایی تأثیر بگذارد؟
افتادگی پلک می تواند تاثیر قابل توجهی بر بینایی شما داشته باشد. هنگامی که پلک بالایی افتادگی دارد، می تواند تا حدی یا در موارد شدید، مردمک را به طور کامل بپوشاند. این انسداد می تواند میدان دید شما را کاهش دهد و دیدن اجسام، به ویژه آنهایی که بالای سر شما یا در دید محیطی شما هستند، دشوار می شود. این اختلال می تواند به ویژه هنگام انجام کارهایی که نیاز به دید کامل دارند، مانند رانندگی یا خواندن، آزاردهنده باشد.
افتادگی پلک با افزایش سن طبیعی است؟
سن یکی از عوامل اولیه در ارتباط با افتادگی پلک است. به عنوان بخشی از روند طبیعی پیری، بافت های اطراف چشم، از جمله ماهیچه ها و پوست، خاصیت ارتجاعی و قدرت خود را از دست می دهند. این منجر به نزول تدریجی پلک می شود که در نهایت می تواند بینایی شما را مختل کند.
چه روش‌هایی برای درمان افتادگی پلک وجود دارد؟
درمان افتادگی پلک به علت زمینه ای و شدت بیماری بستگی دارد. در موارد خفیف، رویکردهای غیر جراحی مانند تمرینات پلک یا استفاده از نوار چسب پلک ممکن است برای کاهش موقت علائم توصیه شود. با این حال، مداخله جراحی که به عنوان جراحی ترمیم پتوز شناخته می شود، اغلب برای اصلاح دائمی پتوز و بازگرداندن عملکرد طبیعی پلک ضروری است.
آیا جراحی پلک (بلفاروپلاستی) تنها راه درمان افتادگی پلک است؟
بسته به شدن افتادگی پلک می توان از روش های دیگر مانند برداشتن لواتور و روش اسلینگ فرونتالیس نیز برای درمان افتادگی پلک جهت اصلاح عضله بالا برنده پلک بالا استفاده کرد. با اینحال در موارد شدید تنها راه درمان افتادگی پلک بلفاروپلاستی است.
آیا روش‌های غیرجراحی برای درمان افتادگی پلک وجود دارد؟
روش‌های غیر جراحی درمان افتادگی پلک شامل استفاده از پلاسما پلکسر، بوتاکس، تزریق فیلر، پی آرپی و آر اف است. این روش ها در مواردی که افتادگی شدید نیست می توانند باعث بهبود شوند.
هزینه جراحی افتادگی پلک چقدر است؟
هزینه جراحی افتادگی پلک به فاکتورهای مختلفی از جمله شدت بیماری و تخصص پزشک بستگی دارد. هزینه این جراحی 6 تا 12 میلیون تومان است.
آیا جراحی افتادگی پلک عوارض جانبی دارد؟
هر جراحی در کنار مزایای خود عوارضی نیز دارد که پزشک با در نظر گرفتن آنها تصمیم می گیرد از آن استفاده کند یا خیر. عفونت و تورم، تاری موقت دید، جای زخم، کاهش قدرت بینایی و عدم تقارن محل برش برخی از عوارض بلفاروپلاستی هستند.
آیا می‌توان از افتادگی پلک پیشگیری کرد؟
با افزایش سن افتادگی پلک اجتناب ناپذیر است زیرا عضله بالابرنده پلک بالا قدرت خود را از دست داده و ضعیف تر می شود. برای پیشگیری از این وضعیت می توانید ماهیچه های بالابرنده پلک را به آرامی ماساژ دهید تا گردش خون و اعصاب را تحریک کنید. علاوه بر این می توانید با بالا بردن ابروها و نگهداشتن آنها این عضلات را تحریک کنید تا قوی بمانند.
آیا درمان افتادگی پلک با بوتاکس ممکن است؟
درمان افتادگی پلک با بوتاکس یکی از روش های ساده و متداول است. در این روش کمی بوتاکس بالا و زیر پلک تزریق شده و با فلج کردن عضله افتادگی پلک را به صورت موقت درمان می کند.
منبع:
https://www.floridaeyespecialists.com/blog/2023/08/when-do-you-need-droopy-eyelid-surgery/