افتادگی پلک عصبی یکی از اختلالات شایعی است که به دلیل استرس یا بروز اختلالات عصبی در عضلات مسئول بالا بردن پلک رخ می دهد. این وضعیت که به آن پتوز عصبی نیز گفته می شود به شکل افتادگی یا ناتوانی در بالا بردن کامل یک یا هر دو پلک مشاهده شده و از نظر ظاهری و عملکردی مشکلاتی را برای فرد ایجاد خواهد کرد. در بسیاری از موارد، این مشکل بطور موقت و به دنبال فشارهای روانی یا فیزیکی ایجاد می شود، اما در برخی افراد ممکن است به شکل مزمن و طولانی مدت باقی بماند که نیاز به درمان اصولی دارد.
درمان افتادگی پلک عصبی بسته به علت بروز آن متفاوت است. تشخیص دقیق علت این عارضه برای درمان صحیح آن از اهمیت بالایی برخوردار است. در بسیاری از موارد، مدیریت استرس و اضطراب، همراه با استراحت کافی و درمان های فیزیکی یا دارویی به درمان افتادگی پلک کمک خواهد کرد. اما در صورتیکه آسیب عصبی باعث افتادگی پلک عصبی شده باشد نیاز به درمان های خاص تر یا حتی جراحی های کوچک برای اصلاح وضعیت پلک است. با تشخیص به موقع و درمان مناسب می توان به رفع کامل این اختلال کمک کند. بنابراین مراجعه به یک جراح با تجربه و متخصص بسیار مهم است.
افتادگی پلک عصبی چیست؟
افتادگی پلک که به عنوان پتوز نیز شناخته می شود، یک عارضه رایج است که یک یا هر دو پلک فوقانی را درگیر کرده و باعث می شود بخشی از چشم توسط پلک ها پوشانده شود که بینایی را تحت تأثیر قرار می دهد. بسته به علت زمینه ای، انواع مختلفی از افتادگی پلک وجود دارد که یکی از خاص ترین و نادرترین آنها افتادگی پلک عصبی یا پتوز نوروژنیک است.
افتادگی پلک عصبی به دلیل ایجاد اختلال در اعصابی که عضلات پلک را کنترل می کنند، رخ می دهد. این بیماری معمولا ناشی از اختلال در عصب حرکتی چشم (عصب جمجمهای III) است که مسئول عصب دهی عضله بالا برنده پلک فوقانی است. هنگامی که این عصب به درستی عمل نکند، عملکرد عضله تحت تاثیر قرار گرفته و نمی توانند پلک را به درستی بلند کنند در نتیجه باعث افتادگی پلک خواهد شد.

علت افتادگی پلک عصبی
افتادگی پلک عصبی علل مختلفی دارد و اغلب به بیماری های عصبی یا آسیب ها مربوط می شود. برخی از شایع ترین علل افتادگی پلک عصبی عبارتند از:
- نوروپاتی دیابتی: آسیب عصبی ناشی از دیابت اگر عصب حرکتی چشم را تحت تاثیر قرار دهد، می تواند منجر به پتوز نوروژنیک شود.
- آنوریسم های داخل جمجمه ای: فشاری که آنوریسم بر عصب حرکتی چشم وارد می کند یکی دیگر از علل بروز افتادگی پلک عصبی است.
- ضربه به سر: آسیب هایی که به سر وارد می شود اگر به اعصاب مسئول حرکت پلک آسیب برساند منجر به افتادگی پلک خواهد شد.
- میاستنی گراویس: یک اختلال خود ایمنی است که ارتباط بین اعصاب و عضلات را تحت تاثیر قرار می دهد. در صورت اثر بر رابطه عصب و عضله پلک، پتوز نوروژنیک رخ خواهد داد.
- تومورهای مغزی: تومورهایی که حین رشد عصب حرکتی چشم را تحت فشار قرار می دهند منجر به پتوز خواهند شد.
- سکته مغزی: اگر سکته مغزی ناحیه ای از مغز که عصب حرکتی چشم از آن سرچشمه می گیرد را تحت تأثیر قرار دهد منجر به پتوز نوروژنیک خواهد شد.

علائم افتادگی پلک عصبی
مشخص ترین علامت پتوز نوروژنیک، افتادگی پلک است که بسته به علت می تواند با علائم دیگر نیز همراه باشد که در ادامه شرح داده شده است:
- تاری دید یا دوبینی: اگر پتوز تقارن و هم ترازی چشم ها را تحت تأثیر قرار دهد و روی مردمک چشم را بپوشاند منجر به تاری دید یا دوبینی خواهد شد.
- سردرد: در مواردی که علت پتوز عصبی، آنوریسم یا تومور باشد فرد مبتلا دچار سردردهایی با شدت های مختلف خواهد شد.
- ضعف عضلانی به ویژه در موارد میاستنی گراویس و مشکل در حرکت دادن چشم ها اگر عصب حرکتی چشم بطور کامل آسیب دیده باشد سایر علائمی هستند که افراد تجربه خواهند کرد.
دیگر مقالات ما:
11 عمل مهم در افتادگی پلک در جوانی مشخص شد!
آیا افتادگی پلک عصبی هر دو چشم را درگیر می کند؟
افتادگی پلک عصبی بیشتر اوقات یک طرفه است و تنها یکی از چشمها را درگیر می کند اما در موارد خاص ممکن است هر دو چشم دچار افتادگی پلک شوند. در هر صورت نیاز است جهت بررسی و تشخیص به پزشک مراجعه نمایید.

روش درمان افتادگی پلک عصبی
درمان پتوز عصبی بسته به علت بروز آن متفاوت است و می تواند ساده یا پیچیده باشد. مثلا اگر یک بیماری زمینه ای باعث افتادگی پلک شده باشد با درمان یا کنترل آن بیماری می توان پتوز عصبی را نیز درمان کرد.
گاهی برای بازیابی عملکرد عصب و عضلات پلک نیاز به جراحی های ظریف و پیچیده است که باید توسط یک متخصص انجام شود. جراحی frontalis sling یکی از انواع جراحی هایی است که برای درمان افتادگی پلک عصبی توصیه می شود. در این جراحی بین عضله فرونتال (عضله ای در پیشانی) و پلک ارتباط ایجاد شده و پلک به ابرو آویزان می شود. اما در بیشتر موارد می توان با جراحی پلک یا بلفاروپلاستی این عارضه را درمان کرد. دکتر مهدی محمدخانی یکی از بهترین جراحان چشم و پلک در تهران است که در کلینیک مجهز خود با به روزترین روش های دنیا عمل بلفاروپلاستی را انجام داده و افتادگی پلک را درمان می کند.
انواع افتادگی پلک عصبی و احتمال درمان آن
| نوع افتادگی پلک عصبی | دلیل بروز | نوع درمان | احتمال درمان |
|---|---|---|---|
| درگیری عصب سوم | ایسکمی دیابتی، فشار، التهاب، ضربه | انتظار برای ترمیم عصب، در صورت پایداری جراحی پلک | حدود 40 الی 80 درصد |
| میاستنی گراویس | بیماری خودایمنی در محل اتصال عصبی | دارو (پیریدوستیگمین)، استروئید و ایمونوتراپی | 50 الی 70 درصد |
| سندرم هورنر | قطع مسیر سمپاتیک (تومور قله ریه، جراحی گردن، آسیب) | جراحی | حدود 70 درصد |
| آسیب پس از جراحی و ضربه | صدمه مستقیم به عصب یا عضله بالا برنده پلک | ترمیم خود بدن، جراحی زیبایی | بین 70 الی 80 درصد |
| درگیری مرکزی | آسیب مراکز حرکتی در مغز (سکته، ضایعه ساقه مغز) | درمان سکته، جراحی | زیر 70 درصد |
درمان افتادگی پلک عصبی توسط دکتر مهدی محمدخانی
دکتر مهدی محمدخانی یکی از جراحان چشم در تهران عضو آکادمی چشم پزشکان آمریکا به صورت تخصصی آماده درمان انواع پتوز و افتادگی پلک عصبی است. برای مشاوره رایگان و دریافت نوبت از پزشک با شماره 09209085602 تماس بگیرید.

آیا تومور مغزی می تواند باعث افتادگی پلک عصبی شود؟
بله افتادگی پلک عصبی میتواند در برخی موارد نشانه تومور مغزی باشد به ویژه اگر تومور روی مسیر عصب سوم یا ساختار های مجاور چشم و ساقع مغز فشار وارد کند اما این تنها یکی از علل ممکن است و افتادگی پلک بسیار بیشتر به دلایلی مانند دیابت، التهاب عصب، میاستنی گراویس یا هورنر رخ میدهد.
آیا امکان درمان خود به خودی افتادگی پلک عصبی وجود دارد؟
بله ، اگر پتوز عصبی خفیف و ناشی از استرس و فشارهای روانی باشد با رفع این حالت و رسیدن به آرامش افتادگی پلک نیز برطرف خواهد شد.

دیگر مقالات ما:
چرا بلفاروپلاستی توسط دکتر مهدی محمدخانی در تهران + هزینه
تفاوت بلفاروپلاستی پلک بالا و پایین + مقایسه هزینه1404 + ویدیو
آیا افتادگی پلک عصبی خطرناک است؟
در اغلب موارد پتوز عصبی موقتی و قابل درمان است بنابراین خطری بیمار را تهدید نخواهد کرد. با اینحال برخی از عوامل زمینه ای مانند تومورها جهت درمان خطرناک هستند و نیاز به درمان های پیچیده دارند.

مراقبت ضروری بعد از درمان افتادگی پلک عصبی
طی 48 ساعت ابتدایی بعد از جراحی استراحت کرده و فشار زیادی به چشم های خود وارد نکنید. برای فروکش کردن سریع تر تورم از کمپرس یخ استفاده کنید. سرتان را در موقعیتی بالاتر از تنه قرار دهید و داروهای تجویزی را به صورت مرتب مصرف کنید. از زخم ها به خوبی مراقبت کنید تا از عفونت پیشگیری شود.
منبع:
https://www.espaillatcabral.com/en/blog/item/que-es-la-ptosis-neurogenica


